ဘဏ္ဍာငွေရယူမှုနည်းလမ်းနှင့် ပမာဏ

ဆိုလာဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ရုံ တည်ဆောက်ခြင်းကို ကနေဒါနိုင်ငံ IFC ရောနှောဘဏ္ဍာငွေအစီအစဉ်ထံမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ 4 သန်း ကူညီပံ့ပိုးကာ စုစုပေါင်း ကုန်ကျစရိတ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ 41 သန်းဖြင့် သက်သာခွင့်ဆိုင်ရာ ရောနှောဘဏ္ဍာငွေဖြင့် ချောမွေ့စေခဲ့သည်။

နောက်ခံအကြောင်းအရာ

COVID-19 မတိုင်မီ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် စီးပွားရေး အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ကြီးထွားမှု၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုံးစွဲမှုနှုန်းများ တိုးမြင့်မှုနှင့် လိုက်လျောညီထွေ စွမ်းအင်လိုအပ်ချက် မြင့်တက်မှု ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ လတ်တလော စီးပွားရေးကျဆင်းမှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံတော်သည် ယခင်က ဝန်ဆောင်မှုမပေးခဲ့သော နယ်ပယ်များသို့ ရယူသုံးစွဲမှု ဆက်လက်ချဲ့ထွင်ချိန်၌ လိုအပ်ချက် အလျှင်အမြန်ကြီးထွားလာမှုကို လိုက်မီအောင်လုပ်ရန်နှင့် စွမ်းအင်လုံခြုံရေး၊ ငွေကြေးတတ်နိုင်မှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ရေရှည်တည်တံ့ရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာတွင် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ၏အဆိုအရ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် 2024 ခုနှစ်တွင် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအကြား လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုံးစွဲနှုန်း ဒုတိယအနည်းဆုံးရှိသည်။ ကမ္ဘောဒီးယား အိမ်ထောင်စု တစ်သန်းနီးပါးသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးရေးမှ ရယူသုံးစွဲနိုင်မှုမရှိဘဲ စွမ်းအင်အတွက် ကားဘက်ထရီများ၊ ထင်းနှင့် အခြား ထုံးတမ်းစဉ်လာ လောင်စာဆီများအပေါ် မှီခိုအားထားနေရသည်။ ထို့အပြင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတွင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ကောက်ခံနှုန်းမြင့်မားမှုက ဆင်းရဲသားများအနေဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရယူသုံးစွဲရန် ငွေကြေးမတတ်နိုင်၊ စီးပွားရေးအရ အပြိုင်အဆိုင်ဖြစ်မှုကို တားဆီးပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို အားမပေးခြင်း ဖြစ်စေသည်။

ဤသည်က လိုအပ်ချက် အလျှင်အမြန်ကြီးထွားလာမှု၊ စွမ်းအင်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေး၊ ငွေကြေးတတ်နိုင်မှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ရေရှည်တည်တံ့ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ရန် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတွင်း ပိုမိုသန့်ရှင်းသောစွမ်းအင်ရရှိရန် အရေးပေါ်လိုအပ်ချက်ရှိကြောင်း ပြသနေသည်။

ချဉ်းကပ်ပုံ

စီမံကိန်းသည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ မြို့တော် ဖနွမ်းပင်၏ အနောက်မြောက်ဖက် 60 ကီလိုမီတာအကွာရှိ Kampong Chhnang ခရိုင်တွင်း 100 ဟက်တာနီးပါးရှိသည့် နေရာတစ်ခုတွင်း တည်ရှိသည်။ အဓိကမျှော်မှန်းထားသော စီမံကိန်းအဆင့် ရလဒ်များမှာ ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ချိန် အတွင်း CO2 ထုတ်လွှတ်မှု လျှော့ချခြင်းမှတစ်ဆင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် သက်ရောက်မှုနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတွင် ကြီးထွားလာနေသော စွမ်းအင်လိုအပ်ချက်ကို ကူညီဖြေရှင်းပေးခြင်းဖြင့် အကျိုးတူပူးပေါင်းသူအပေါ် သက်ရောက်မှုများဖြစ်သည်။ စီမံကိန်းထက်ကျော်ကြည့်ပါက နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ဆိုလာလေလံများထဲမှ တစ်ခုကို ပံ့ပိုးပေးပြီး နိုင်ငံ၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရေး အရောအနှောတွင်း အသုံးပြုနိုင်သည့်အတိုင်းအတာရှိသော ဆိုလာစီမံကိန်းများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို သရုပ်ပြခြင်းဖြင့် စျေးကွက်ခံနိုင်ရည်နှင့် အပြိုင်အဆိုင်ဖြစ်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ရန် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို မျှော်လင့်ထားသည်။

စီမံကိန်းတွင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဖနွမ်ပင်၏ အနောက်မြောက်ဖက် 60 ကီလိုမီတာခန့်အကွာရှိ Kampong Chhnang ခရိုင်တွင်း 100 ဟက်တာ နီးပါးရှိသည့်နေရာ၌ တည်ရှိသော 60 MW ဆိုလာဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ခု ပါဝင်သည်။ တည်ဆောက်မှုကို 2021 ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် စတင်ခဲ့ပြီး စက်ရုံသည် 2022 ခုနှစ်၊ ဇွန်လတွင် စတင်လည်ပတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းက အနှစ် 20 ဓာတ်အားဝယ်ယူရေး သဘောတူညီချက် (PPA) အရ ကမ္ဘောဒီးယား အစိုးရပိုင် ဓာတ်အားပေးလုပ်ငန်း Electricite du Cambodge (EDC) သို့ ဓာတ်အားထောက်ပံ့ပါသည်။ စီမံကိန်းကို Prime Road Power PCL (Prime Road) မှ တည်ဆောက်ထားသည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ယာဉ်ကို ထုတ်လုပ်သည့် Prime Road Alternative (Cambodia) Co., Ltd (PRAC) မှ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

စီမံကိန်းအတွက် စုစုပေါင်းကုန်ကျစရိတ်မှာ IFC ၏ ကိုယ်ပိုင်ရန်ပုံငွေမှ ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့သည့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ 4 သန်းနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံ IFC ရောနှော ဘဏ္ဍာငွေအစီအစဉ် (BCFP) မှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ 4 သန်းနှင့်အတူ အမေရိကန်ဒေါ်လာ 41 သန်းနီးပါး ဖြစ်ခဲ့သည်။ ပူးတွဲဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့မှုကို အာရှဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဘဏ် (Asian Development Bank) နှင့် အခြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အေဂျင်စီများမှ ကူညီပံ့ပိုးခဲ့သည်။ BCFP ဆိုသည်မှာ ခံနိုင်ရည်ရှိသော အခြေခံအဆောက်အအုံ၊ ရာသီဥတုနှင့် ကိုက်ညီကောင်းမွန်သော လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုး စွမ်းအင်တို့အတွက် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့မှုကို မြန်ဆန်စေရန် ကနေဒါနိုင်ငံ အစိုးရနှင့် IFC တို့အကြားရှိ မိတ်ဖက်ဆောင်ရွက်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၎င်းက ကမ္ဘာအနှံ့ရှိ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမှ ဦးဆောင်သည့် စီမံကိန်းများအတွက် သက်သာခွင့် ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့မှု (ဥပမာ – ဈေးကွက် သတ်မှတ်ချက်များထက် လျော့နည်းပြီး ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့မှု) ပေးအပ်သည်။

Kampong ဆိုလာအတွက် ရောနှောဘဏ္ဍာငွေ အစိတ်အပိုင်းမှ ပံ့ပိုးသည့် ထောက်ပံ့ကြေးသည် စုစုပေါင်း စီမံကိန်းကုန်ကျစရိတ်၏ 1.8% ဖြစ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ ဤခန့်မှန်းချက်သည် (i) “ ကိုးကားစျေးနှုန်း” (ရရှိနိုင်ပါက IFC ၏ စျေးနှုန်းသတ်မှတ်ရေးပုံစံကို အသုံးပြု တွက်ချက်ထားပြီး အဓိကအစိတ်အပိုင်း သုံးခု- အန္တရာယ်၊ ကုန်ကျစရိတ်နှင့် အကျိုးအမြတ်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဈေကွက်ပေါက်ဈေး၊ သို့မဟုတ် ညှိနှိုင်းဈေးနှုန်း တစ်ခုမဟုတ်တစ်ခု) နှင့် (ii) ရောနှောသက်သာခွင့် ဘဏ္ဍာငွေ ပူးတွဲရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြင့် အခကြေးကောက်ခံသည့် “သက်သာခွင့်စျေးနှုန်း (concessional price)” တို့အကြား ခြားနားချက်ပေါ် အခြေပြုထားပါသည်။ ပါဝင်အောင် လှုံ့ဆော်ရန်နှင့် ငွေကြေးတတ်နိုင်အောင် ကူညီပံ့ပိုးရန် ရလဒ်ဖြစ်သည့် ဓာတ်အားခနှုန်းထားကို လျှော့ချရန်အတွက် အပြိုင်အဆိုင် လေလံဆွဲခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် ဤထောက်ပံ့ကြေးကို လေလံဆွဲသူများအတွက် ကြိုတင်ကမ်းလှမ်းထားပါသည်။

ရလဒ်များ

ရောနှောဘဏ္ဍာငွေ အစိတ်အပိုင်းများသည် လေလံဆွဲသူများကို မက်လုံးပေးကာ အရှေ့တောင်အာရှတွင်း အနိမ့်ဆုံး ဓာတ်အားဝယ်ယူမှု နှုန်းထားများထဲမှ တစ်ခုရရှိရန် စီမံကိန်းကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့သည်။ ဤစီမံကိန်းသည် တိုးပွားလာသော လူဦးရေအတွက် ယုံကြည်စိတ်ချ၊ ငွေကြေးတတ်နိုင်ပြီး သန့်ရှင်းသော စွမ်းအင်ထောက်ပံ့မှု တိုးမြင့်လာသည့် အောင်မြင်မှု (စီမံကိန်းသည် နှစ်စဉ် CO2 ထုတ်လွှတ်မှု တန်ချိန် 100,000 နီးပါးကို သိသိသာသာ လျှော့ချနိုင်မှုရှိသည်) ရရှိခဲ့ပြီး Kampong Solar သည် နိုင်ငံအတွင်း နောင်လာမည့် ဆိုလာစီမံကိန်းတင်ဒါများအတွက် ခိုင်မာသော စံနမူနာတစ်ခုအဖြစ် ကိုယ့်ကိုယ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပါသည်။