Mereka Bentuk-Bina-Kendali (Design-Build-Operate (DBO)) 

Mereka Bentuk-Bina-Kendali (DBO) ialah sejenis model Perkongsian Awam-Persendirian, (Public Private Partnership (PPP)) apabila kontraktor swasta dilantik untuk mereka bentuk, membina dan mengendalikan kemudahan tersebut atas dasar tanggungjawab tunggal.
Download

Instrument Category

  • Perkongsian Awam Swasta (PPP)

Other ınstruments ın the same Category

Bina-Kendali-Pindah (Build-Operate-Transfer (BOT))
Konsesi

Relevant case study

Keterangan

Perkongsian Awam-Persendirian (Public Private Partnership (PPP)) ialah kontrak jangka panjang antara entiti kerajaan dengan entiti swasta untuk menyediakan perkhidmatan atau aset yang membawa manfaat kepada awam, apabila pihak swasta menanggung sebahagian daripada risiko dan tanggungjawab. PPP boleh menjadi pilihan yang menarik untuk kerajaan kerana mereka boleh memindahkan kos pendahuluan kepada rakan kongsi swasta, mengambil kesempatan ke atas kepakaran luaran dan membuka pilihan pendanaan baharu.

Mereka Bentuk-Bina-Kendali (Design-Build-Operate (DBO)) ialah sejenis model PPP apabila kontraktor persendirian dipanggil untuk mereka bentuk, membina dan mengendalikan kemudahan itu berasaskan tanggungjawab tunggal. Sektor awam membiayai kemudahan baharu dan memiliki aset yang dibina. Dengan mendapatkan reka bentuk, bina dan operasi sebagai kontrak tunggal, kerajaan boleh mengurangkan risiko antara muka dan meningkatkan insentif untuk inovasi, kecekapan kos dan prestasi.

Model DBO ialah kontrak berdasarkan output apabila kontraktor bertanggungjawab untuk memenuhi output kontrak. Kontrak DBO kebiasaannya ialah kontrak jangka masa sederhana hingga panjang dengan tempoh perkhidmatan operasi selama 15-20 tahun. Kontrak DBO biasanya sesuai untuk projek greenfield dan/atau projek kompleks yang memerlukan kemahiran teknikal yang tinggi.

Syarat Pemungkin dan Pertimbangan Utama

  • Rangka kerja undang-undang dan kawal selia untuk PPP. Persekitaran undang-undang dan kawal selia yang teguh di negara projek itu penting untuk penstrukturan projek PPP, termasuk projek DBO. Rangka kerja ini patut mendefinisikan hak pelaburan sektor swasta, memastikan pemerolehan yang telus, menggariskan proses timbang tara dan menetapkan prosedur untuk kemuflisan/pembayaran lambat. Langkah menggariskan dengan jelas kemampuan penguatkuasaan antara institusi itu adalah penting. Rangka kerja kawal selia bukan sahaja mewujudkan peluang perniagaan untuk pelabur swasta tetapi turut mempengaruhi kepantasan urus niaga, penetapan harga dan kepastian undang-undang dalam aturan kontrak dan peraturan penguatkuasaan undang-undang.
  • Kepakaran sektor awam dalam reka bentuk dan pelaksanaan. Pelaksanaan PPP yang berjaya bergantung pada rangka kerja institusi yang berkesan dan menggariskan dengan jelas peranan dan tanggungjawab semua kementerian dan badan-badan yang berkaitan. Hal ini meningkatkan kecekapan dan memastikan penguatkuasaan perjanjian PPP yang berkesan, menggalakkan kejayaan dan kemampanan usaha sama antara sektor awam dengan swasta.
  • Pembekal sektor swasta yang cekap. PPP hanya akan berjaya jika sektor swasta itu mempunyai kebolehan untuk menambah nilai pada penyampaian perkhidmatan awam. Justeru, PPP hanya patut digunakan dalam projek apabila sektor swasta mempunyai kecekapan untuk memenuhi standard perkhidmatan yang diperlukan oleh kerajaan atau orang awam. Hal ini penting terutamanya dalam model DBO apabila satu kontraktor sektor swasta bertanggungjawab untuk menghantar projek dalam semua tahap reka bentuk, pembinaan dan pengendalian.

Kemungkinan Cabaran

  • Kekurangan kapasiti sektor awam untuk melaksanakan rangka kerja PPP. Kapasiti sektor awam yang tidak mencukupi dalam perumusan polisi dan pengurusan kawal selia mungkin menghambat penciptaan rangka kerja undang-undang/kawal selia PPP yang teguh dan membuat sektor swasta tidak tertarik untuk melibatkan diri. Selain itu, kapasiti sektor awam yang terhad dalam merancang dan menguruskan projek PPP mungkin akan menghasilkan penstrukturan kontrak yang kurang baik, peruntukan risiko yang tidak jelas dan daya tarikan yang berkurang untuk pelabur swasta. Terutama sekali, projek-projek DBO memerlukan kepakaran sektor awam dalam fasa mereka bentuk, pembinaan dan pengendalian untuk memastikan pelaksanaan PPP yang berjaya dan mampan.
  • Kekurangan kapasiti sektor swasta untuk mengurus tahap projek. Kapasiti terhad dalam sektor swasta mungkin mewujudkan cabaran kepada kontraktor untuk mengikut rangka kerja undang-undang dan kawal selia, mengakibatkan pencerutan dan penangguhan dalam pelaksanaan projek.Isu ini sangat penting dalam model DBO apabila operator tunggal bertanggungjawab dalam menguruskan semua peringkat projek, menekankan keperluan untuk kapasiti sektor swasta bagi pelaksanaan projek yang berjaya.
  • Risiko yang berpotensi untuk ketidaksinambungan perkhidmatan. Jika kontraktor menghadapi cabaran kewangan semasa tempoh kontrak, kesinambungan perkhidmatan mungkin akan terjejas jika kerajaan atau pembekal swasta alternatif tidak mampu untuk mengambil alih dan meneruskan penghantaran perkhidmatan. Cabaran ini adalah berkaitan terutamanya dalam projek DBO, apabila seorang kontraktor menyelia semua peringkat projek, meningkatkan risiko gangguan perkhidmatan jika masalah kewangan timbul.
  • Keperluan untuk pelaburan modal besar daripada sektor awam berbanding kaedah pemerolehan lain. Kontraktor mungkin mengambil kira harga risiko yang tinggi dalam tender mereka berikutan tempoh jangka panjang projek itu. Oleh yang demikian, kontrak DBO mungkin lebih mahal pada awalnya dan memerlukan jumlah pelaburan modal yang lebih tinggi daripada kerajaan berbanding kaedah pemerolehan lain (cth., model PPP berdasarkan konsesi).
  • Kontrak jangka panjang yang tidak fleksibel. Kontrak DBO sering dianggap sebagai kontrak dengan harga tetap antara kerajaan dengan rakan kongsi sektor swasta, yang bermaksud sebarang perubahan atau pengubahsuaian memerlukan perjanjian saling setuju daripada kedua-dua pihak. Hal ini bermakna kontraktor mungkin tidak fleksibel untuk menangani kejadian-kejadian di luar jangkaan, seperti perubahan dalam kehendak orang awam atau perubahan teknologi, jika kontrak DBO itu tidak mempunyai peruntukan variasi.

Kemungkinan Manfaat

  • Kecekapan kos yang berpotensi untuk projek. Kontraktor sektor swasta, ditugaskan untuk menyelia pelbagai fasa projek seperti mereka bentuk, membina, menyelenggara dan mengendali, mempunyai insentif untuk mengoptimumkan kos jangka hayat bagi kecekapan kos jangka panjang. Hasilnya ialah nilai yang meningkat untuk sektor awam, kerana pembekal sektor swasta mengutamakan pengekalan standard kualiti yang tinggi sambil meminimumkan kos jangka hayat. Hal ini amat penting dalam projek DBO apabila kontraktor digalakkan untuk membangunkan sebuah projek dengan mempertimbangkan prestasi jangka panjangnya dari awal, berbanding hanya mereka bentuk untuk kesesuaian dan lulus ujian apabila selesai, kerana kontraktor akan bertanggungjawab untuk sebarang bil pengendalian, penyelenggaraan atau pembaikan yang tinggi.
  • Kontraktor sektor swasta diberi insentif untuk memberikan hasil yang optimum. Kontraktor sektor swasta diberi insentif untuk menyampaikan hasil yang optimum kerana mereka ingin memenuhi atau melebihi sasaran prestasi dalam pelbagai fasa projek. Hal ini menghasilkan kualiti perkhidmatan yang dipertingkatkan, penghantaran projek menepati masa dan pengurusan jangka panjang yang berkesan bagi aset awam, yang akhirnya memberi manfaat kepada sektor awam dan pengguna akhir. Projek DBO menjadi contoh kelebihan prestasi PPP, kerana sebuah organisasi tunggal menyelia seluruh kitaran hayat projek meningkatkan kepaduan, kebertanggungjawapan dan penghantaran cekap hasil yang optimum.
  • Kerajaan mempunyai kawalan yang lebih tinggi dalam kemajuan projek. Dalam projek DBO, kerajaan mempunyai kawalan yang lebih tinggi tentang cara projek dijalankan kerana mereka mengekalkan pemilikan aset dan terdapat satu titik tanggungjawab (yang mengurangkan koordinasi dan risiko antara muka antara reka bentuk-bina dengan operasi). Hal ini menjadikannya lebih mudah untuk memastikan projek dilengkapkan menepati masa dan mengikut belanjawan yang dipersetujui. Selain itu, ia membenarkan fleksibiliti yang lebih besar apabila perubahan perlu dilakukan dalam projek ini.
  • Model DBO membenarkan penentuan awal bagi modal dan kos yang berulang. Model DBO sering melibatkan kepastian belanjawan yang lebih tinggi (modal dan berulang) pada peringkat awal dengan risiko limpahan kos yang berkurangan daripada entiti pemerolehan, memandangkan model DBO membenarkan penentuan awal bagi modal dan kos yang berulang

Sumber/Maklumat Tambahan: 

Case Study

Scroll to Top