ຄຳອະທິບາຍ
ຫ່າງຫຸ້ນສ່ວນເອກະຊົນສາທາລະນະ (PPP) ແມ່ນສັນຍາໄລຍະຍາວລະຫວ່າງໜ່ວຍງານຂອງລັດຖະບານ ແລະ ເອກະຊົນໃນການ ໃຫ້ບໍລິການ ຫຼື ຊັບສິນ, ທີ່ເປັນຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ສາທາລະນະໂດຍທີ່ພາກສ່ວນເອກະຊົນຕ້ອງແບກຮັບຄວາມສ່ຽງ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ ບາງຢ່າງຕໍ່ສາທາລະນະ. PPPs ສາມາດດຶງດູດລັດຖະບານໄດ້ເນື່ອງຈາກວ່າຍັງສາມາດໂອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍລ່ວງໜ້າໃຫ້ກັບຄູ່ຮ່ວມງານ ພາກເອກະຊົນ, ໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກຄວາມຊໍານານພາຍນອກ ແລະ ເປີດທາງເລືອກທາງດ້ານການເງິນໃໝ່.
ການສໍາປະທານແມ່ນຮູບແບບໜຶ່ງຂອງ PPP ທີ່ຜູ້ປະກອບການພາກເອກະຊົນ (ຜູ້ສໍາປະທານ) ມີໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບໃນການໃຫ້ ບໍລິການຢ່າງເຕັມຮູບແບບໃນພື້ນທີ່ທີ່ກໍານົດໄວ້ລວມທັງການກໍ່ສ້າງ, ການດໍາເນີນງານ, ການບໍາລຸງຮັກສາ, ການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການຟື້ນ ຟູລະບົບ. ຜູ້ປະກອບການມີໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບໃນການລົງທຶນທັງໝົດທີ່ຈໍາເປັນໃນການກໍ່ສ້າງ, ການຍົກລະດັບ ຫຼື ຂະຫຍາຍລະບົບ. ເຖິງແມ່ນວ່າຜູ້ປະກອບການພາກເອກະຊົນຈະເປັນຮັບຜິດຊອບໃນການສະໜອງຊັບສິນດັ່ງກ່າວ, ແຕ່ຊັບສິນດັ່ງກ່າວຈະເປັນຂອງສາທາລະ ນະຕະຫຼອດໄລຍະເວລາສຳປະທານ. ພາກລັດມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການສ້າງມາດຕະຖານການປະຕິບັດງານ ແລະ ດູແລໃຫ້ຜູ້ສໍາປະທານ ປະຕິບັດຕາມມາດຕະຖານດັ່ງກ່າວ.
ຜູ້ສຳປະທານເກັບພາສີຈາກຜູ້ໃຊ້ລະບົບໂດຍກົງ ແລະ ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວສັນຍາສຳປະທານແມ່ນມີອາຍຸ 25-30 ປີ ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ປະກອບການ ມີເວລາພຽງພໍໃນການເກັບກູ້ທຶນທີ່ລົງທຶນ. ອຳນາດການປົກຄອງລັດອາດມີສ່ວນຮ່ວມໃນຕົ້ນທຶນການລົງທຶນໂດຍຜ່ານການລົງທຶນ “ເງິນອຸດຫນູນ” (ການຈັດຫາເງິນທຶນສໍາລັບຊ່ອງຫວ່າງທີ່ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້) ເພື່ອໃຫ້ບັນລຸຄວາມສາມາດທາງການຄ້າຂອງການສຳປະ ທານ. ລັດຖະບານສາມາດໄດ້ຮັບການຊົດເຊີຍຈາກການປະກອບສ່ວນໂດຍໄດ້ຮັບອັດຕາພາສີທີ່ເກັບຕາມອັດຕາ.
ການສໍາປະທານເປັນສັນຍາຕາມຜົນຜະລິດທີ່ຜູ້ຮັບເໝົາມີໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບໃນການຕອບສະໜອງຜົນໄດ້ຮັບຂອງສັນຍາ. ໃນຂະນະທີ່ການ ສໍາປະທານສາມາດໃຊ້ໄດ້ທັງໂຄງການພາກສະໜາມສີຂຽວ ແລະ ພາກສະໜາມສີນໍ້າຕານ ແຕ່ສ່ວນໃຫຍ່ຈະໃຊ້ໃນໂຄງການສະໜາມ ສີຂຽວເນື່ອງຈາກມີຄວາມສ່ຽງສູງຕໍ່ກະແສເງິນສົດ ແລະ ບັນຫາຄວາມສາມາດໃນການສ້າງກໍາໄລໃນໂຄງການສໍາປະທານພາກສະໜາມ ສີນໍ້າຕານ.
ເງື່ອນໄຂການເປີດໃຊ້ງານ ແລະ ການພິຈາລະນາທີ່ສຳຄັນ
- ຂອບກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການສຳລັບ PPPs. ສະພາບແວດລ້ອມທາງດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການທີ່ເຂັ້ມແຂງ ໃນປະເທດຂອງໂຄງການເປັນສິ່ງສຳຄັນສໍາລັບການຈັດໂຄງສ້າງຂອງໂຄງການ PPP ລວມທັງໂຄງການ BOT. ໂຄງການນີ້ຄວນກຳນົດສິດທິໃນການລົງທຶນຂອງພາກເອກະຊົນ, ຮັບປະກັນການຈັດຊື້ຢ່າງໂປ່ງໃສ, ຮ່າງຂະບວນການອະນຸຍາດຈາກຕຸລາການ ແລະ ສ້າງມາດຕະການສຳລັບການລົ້ມລະລາຍ/ການຜິດນັດຊຳລະເງິນ. ການກຳນົດຄວາມສາມາດດ້ານການບັງຄັບໃຊ້ຢ່າງຊັດເຈນລະຫວ່າງບັນດາສະຖາບັນຕ່າງໆຄືສິ່ງທີ່ຈຳເປັນ. ລະບຽບການກໍາກັບດູແລບໍ່ພຽງແຕ່ສ້າງໂອກາດທາງທຸລະກິດສໍາລັບນັກລົງທຶນເອກະຊົນ ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ວ່າຍັງມີອິດທິພົນຕໍ່ຄວາມໄວຂອງການເຮັດທຸລະກໍາ, ການຕັດສິນໃຈເລື່ອງລາຄາ ແລະ ຄວາມແນ່ນອນທາງດ້ານກົດ ໝາຍໃນການຈັດການຕາມສັນຍາ ແລະ ຫຼັກການໃນການບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ.
- ຄວາມຊ່ຽວຊານຂອງພາກລັດໃນການອອກແບບ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ. ການດໍາເນີນການ PPP ໃຫ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດ ແມ່ນຕ້ອງອີງໃສ່ກອບຂອງການເຮັດວຽກຂອງສະຖາບັນທີ່ມີປະສິດທິພາບເຊິ່ງແບ່ງພາລະບົດບາດ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບລະຫວ່າງ ກະຊວງ ແລະ ໜ່ວຍງານປະສານງານຢ່າງຊັດເຈນ. ສິ່ງນີ້ຈະຊ່ວຍເພີ່ມປະສິດທິພາບ ແລະ ຮັບປະກັນການບັງຄັບໃຊ້ຂໍ້ຕົກລົງ PPP ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມຄວາມສໍາເລັດໂດຍການຮ່ວມມືລະຫວ່າງພາກລັດ ແລະ ພາກເອກະຊົນໃຫ້ມີຄວາມໝັ້ນຄົງ.
- ຜູ້ໃຫ້ບໍລິການພາກເອກະຊົນທີ່ມີຄວາມສາມາດ. PPP ຈະປະສົບຜົນສໍາເລັດໄດ້ກໍຕໍ່ເມື່ອພາກເອກະຊົນມີຄວາມສາມາດໃນການເພີ່ມ ມູນຄ່າໃຫ້ກັບການໃຫ້ບໍລິການສາທາລະນະ. ດັ່ງນັ້ນ, ຮູບແບບ PPP ຈຶ່ງຄວນນໍາໄປໃຊ້ກັບໂຄງການທີ່ພາກເອກະຊົນມີຄວາມ ສາມາດໃນການໃຫ້ບໍລິການຕາມມາດຕະຖານການບໍລິການທີ່ລັດຖະບານ ຫຼື ສາທາລະນະກໍານົດ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວນີ້ມີຄວາມສຳຄັນຢ່າງ ຍິງໃຫຍ່ໃນຮູບແບບການສຳປະທານທີ່ໜ່ວຍງານຜູ້ປະກອບການພາກເອກະຊົນຈໍາເປັນຕ້ອງຮັບປະກັນການຄຸ້ມຄອງໃຫ້ມີປະສິດຕິຜົນ ແລະ ການດຳເນີນງານໂຄງສ້າງພື້ນຖານໂຄງລ່າງທີຢັ້ງຢືນໃນໄລຍະຍາວເຖິງ 25-30 ປີ.
ສິ່ງທ້າທາຍທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນ
- ຂາດຄວາມສາມາດຂອງພາກລັດໃນການກໍານົດ ແລະ ການດໍາເນີນງານຂອງ PPP. ຄວາມສາມາດຂອງພາກລັດບໍ່ພຽງພໍໃນ ການກໍານົດນະໂຍບາຍ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງດ້ານລະບຽບການອາດເປັນອຸປະສັກຕໍ່ການສ້າງໂຄງຮ່າງກົດໝາຍ ຫຼື ກົດລະບຽບຂອງ PPP ທີ່ເຂັ້ມແຂງ ແລະ ເຮັດໃຫ້ການລົງທຶນ ແລະ ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງພາກເອກະຊົນຫຼຸດລົງ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຄວາມສາມາດ ຂອງພາກລັດທີ່ຈໍາກັດໃນການວາງແຜນ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງໂຄງການ PPP ອາດຈະສົ່ງຜົນໃຫ້ສັນຍາມີໂຄງສ້າງບໍ່ດີ, ການຈັດສັນ ຄວາມສ່ຽງທີ່ບໍ່ຊັດເຈນ ແລະ ການດຶງດູດຂອງນັກລົງທຶນເອກະຊົນຫຼຸດລົງ. ໂດຍສະເພາະໂຄງການສໍາປະທານຕ້ອງໃຊ້ຄວາມຊໍານານ ແລະ ການກໍານົດດູແລຈາກພາກລັດໃນລະດັບສູງໃນການອອກແບບສັນຍາ, ການບໍລິຫານຄວາມສ່ຽງ, ການເຈລະຈາກັບຜູ້ປະກອບ ການພາກເອກະຊົນເພື່ອໃຫ້ໂຄງການສອດຄ່ອງກັບຜົນປະໂຫຍດສາທາລະນະ.
- ພາກເອກະຊົນຂາດຄວາມສາມາດໃນການເຂົ້າຮ່ວມແຜນ PPP. ຄວາມສາມາດທີ່ຈໍາກັດພາຍໃນພາກເອກະຊົນອາດຈະເຮັດໃຫ້ເກີດ ສິ່ງທ້າທາຍສໍາລັບຜູ້ຮັບເໝົາໃນການປະຕິບັດຕາມລະບຽບກົດໝາຍ ແລະ ຂໍ້ກໍານົດກົດລະບຽບນໍາໄປສູ່ການຢຸດສະງັກ ແລະ ການດໍາເນີນການຂອງໂຄງການຊັກຊ້າ.ບັນຫານີ້ມີຄວາມສໍາຄັນຢ່າງຍິ່ງໃນໂຄງການສໍາປະທານທີ່ຜູ້ປະກອບການເຊິ່ງດູແລເບິ່ງແຍງ ການໝູນວຽນຂອງໂຄງການທັງໝົດ, ອາດບໍ່ສາມາດປະຕິບັດຕາມພັນທະສັນຍາ ແລະ ຂໍ້ກໍານົດກົດລະບຽບຕາມສັນຍາ ແລະ ເຮັດໃຫ້ການກໍ່ສ້າງ ແລະການດໍາເນີນງານຂອງສາທາລະນຸປະໂພກ/ ສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກຊັກຊ້າ. ການສໍາປະທານອາດຈະປະ ເຊີນກັບສິ່ງທ້າທາຍໃນການສ້າງການແຂ່ງຂັນທີ່ເຂັ້ມແຂງເນື່ອງຈາກຈໍານວນຜູ້ປະຕິບັດງານທີ່ມີຄຸນວຸດທິຈໍາກັດສໍາລັບເຄືອຂ່າຍໂຄງສ້າງພື້ນຖານທີ່ສໍາຄັນ, ອາດຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຜົນປະໂຫຍດຂອງການແຂ່ງຂັນໃນຕະຫຼາດ.
- ຄວາມສ່ຽງຂອງການໃຫ້ບໍລິການບໍ່ຕໍ່ເນື່ອງຍ້ອນຄວາມທ້າທາຍທາງດ້ານການເງິນທີ່ປະເຊີນໜ້າໂດຍ ຜູ້ຮັບເໝົາ. ຖ້າວ່າຜູ້ຮັບເໝົາ ປະເຊີນກັບສິ່ງທ້າທາຍທາງດ້ານການເງິນລະຫວ່າງການເຮັດສັນຍາ, ຄວາມຕໍ່ເນື່ອງຂອງການບໍລິການອາດຈະຖືກຫຼຸດໜ້ອຍລົງຖ້າວ່າ ລັດຖະບານ/ຜູ້ໃຫ້ບໍລິການເອກະຊົນອື່ນໆບໍ່ສາມາດຮັບຊ່ວງຕໍ່ ແລະ ໃຫ້ບໍລິການຕໍ່ໄປໄດ້. ສິ່ງທ້າທາຍນີ້ມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງໂດຍ ສະເພາະຢ່າງຍິ່ງສໍາລັບໂຄງການສໍາປະທານເຊິ່ງມີຄ່າໃຊ້ຈ່າຍສູງໃນການປ່ຽນແປງຜູ້ປະກອບການ ເນື່ອງຈາກລັກສະນະທີ່ຊັບຊ້ອນໃນ ການໂອນຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ຄວາມຊັບຊ້ອນທາງດ້ານກົດໝາຍທີ່ອາດເກີດຂຶ້ນ.
- ຂະບວນການປະມູນທີ່ສັບສົນ ແລະ ການອອກແບບສັນຍາທີ່ອາດມີຄວາມຊັບຊ້ອນ. ການກໍານົດກິດຈະກໍາຂອງຜູ້ດໍາເນີນງານໃນ ສັນຍາສໍາປະທານອາດມີຄວາມຊັບຊ້ອນເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມທ້າທາຍໃນການຮ່າງຂໍ້ຕົກລົງທີ່ສົມບູນແບບທີ່ກໍານົດພາລະບົດບາດ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບໄວ້ຢ່າງຊັດເຈນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຄວາມຈໍາເປັນສໍາລັບສັນຍາໄລຍະຍາວເພື່ອຟື້ນຕົວຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການລົງທຶນ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໄດ້ເພີ່ມຄວາມຊັບຊ້ອນໃນຂະບວນການປະມູນ ແລະ ການອອກແບບສັນຍາດ້ວຍຄວາມທ້າທາຍໃນການຄາດຄະເນ ເຫດການຕ່າງໆໃນໄລຍະ 25 ປີ.
- ຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການຂັດແຍ້ງທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນອົງກອນ. ສັນຍາສໍາປະທານມີລັກສະນະໄລຍະຍາວ ແລະ ຮອບດ້ານອາດເຮັດໃຫ້ເກີດມີຄວາມຂັດແຍ້ງທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ທ້າທາຍຕໍ່ອົງກອນ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ສ້າງຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜູນຈາກພາກລັດໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງແມ່ນໃນໄລຍະການປ່ຽນແປງຂອງຜູ້ນໍາພາທາງດ້ານການເມືອງ.
ຜົນປະໂຫຍດທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນ
- ປະສິດທິພາບຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທີ່ເປັນໄປໄດ້. ຜູ້ຮັບເໝົາພາກເອກະຊົນ, ທີ່ໄດ້ຮັບມອບໝາຍໃຫ້ດູແລຂັ້ນຕອນຕ່າງໆຂອງໂຄງການໃນການ ອອກແບບ, ກໍ່ສ້າງ, ການບຳລຸງຮັກສາ ແລະ ການດຳເນີນງານໄດ້ຮັບການຈູງໃຈໃຫ້ປັບປຸງຕົ້ນທຶນຕະຫຼອດອາຍຸການໃຊ້ງານໃຫ້ ເໝາະສົມເພື່ອປະສິດທິພາບດ້ານຕົ້ນທຶນໃນໄລຍະຍາວ. ເຊິ່ງສົ່ງຜົນໃຫ້ທາງພາກລັດມີມູນຄ່າເພີ່ມຂຶ້ນເນື່ອງຈາກວ່າຜູ້ໃຫ້ບໍລິການ ພາກເອກະຊົນໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບການຮັກສາມາດຕະຖານຄຸນນະພາບສູງໃນຂະນະທີ່ຫຼຸດຕົ້ນທຶນຕະຫຼອດອາຍຸການໃຊ້ງານ. ສິ່ງນີ້ກ່ຽວຂ້ອງກັບໂຄງການສໍາປະທານເນື່ອງຈາກວ່າມີແຮງຈູງໃຈທີ່ເຂັ້ມແຂງສໍາລັບຜູ້ປະກອບການໃນການທີ່ຈະເພີ່ມປະສິດທິພາບເນື່ອງຈາກຕົ້ນທຶນທີ່ຫຼຸດລົງຈະເຮັດໃຫ້ກໍາໄລສູງຂຶ້ນ.
- ຜູ້ຮັບເໝົາພາກເອກະຊົນໄດ້ຮັບແຮງຈູງໃຈ ເພື່ອໃຫ້ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ດີທີ່ສຸດ. ຜູ້ຮັບເໝົາພາກເອກະຊົນໄດ້ຮັບແຮງຈູງໃຈໃນການສົ່ງມອບ ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ດີທີ່ສຸດໃນຂະນະທີ່ພວກເຂົາພະຍາຍາມທີ່ຈະບັນລຸ ແລະ ເກີນເປົ້າໝາຍການປະຕິບັດງານໃນຂັ້ນຕອນຕ່າງໆຂອງ ໂຄງການ. ສົ່ງຜົນໃຫ້ຄຸນນະພາບການບໍລິການດີຂຶ້ນ, ການສົ່ງມອບໂຄງການໃຫ້ທັນເວລາ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງຊັບສິນຂອງລັດຢ່າງມີ ປະສິດຕິຜົນໃນໄລຍະຍາວ ແລະ ສຸດທ້າຍຈະເປັນປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ທັງພາກລັດ ແລະ ຜູ້ໃຊ້ປາຍທາງ. ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງແມ່ນ ຮູບແບບການສໍາປະທານຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ປະສິດທິພາບໃນການດໍາເນີນງານເພີ່ມຂຶ້ນເນື່ອງຈາກຜູ້ປະກອບການ ມີແຮງຈູງໃຈທີ່ຈະຍຶດໝັ້ນມາດຕະຖານລະດັບສູງເພື່ອໃຫ້ແນ່ໃຈວ່າໂຄງສ້າງພື້ນຖານໂຄງລ່າງໄດ້ມາດຕະຖານຕະຫຼອດໄລຍະການສຳປະທານ.
- ການມອບໂອນຄວາມສ່ຽງ ຈາກ ພາກລັດ. ໃນໂຄງການສໍາປະທານ, ຜູ້ປະກອບກິດຈະການພາກເອກະຊົນຈະຕ້ອງຮັບຜິດຊອບຕໍ່ ຄວາມສ່ຽງໃນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ການດໍາເນີນງານທັງໝົດຕະຫຼອດໄລຍະເວລາສໍາປະທານ. ການຖ່າຍໂອນຄວາມສ່ຽງດ້ານຍຸດທະສາດ ນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ຈະຫຼຸດຜ່ອນພາລະທາງການເງິນທີ່ອາດຈະເກີດຂື້ນໃນພາກລັດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ວ່າຍັງສົ່ງເສີມຄວາມຮູ້ສຶກຮັບຜິດຊອບພາຍ ໃນພາກເອກະຊົນ, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ພວກເຂົາໃຊ້ຍຸດທະສາດການຄຸ້ມຄອງຄວາມສ່ຽງທີ່ເຂັ້ມແຂງ.
- ວິທີການທີ່ມີປະສິດທິພາບໃນການດຶງດູດເງິນທຶນພາກເອກະຊົນ. ການສໍາປະທານເປັນວິທີການທີ່ມີປະສິດທິພາບໃນການດຶງດູດເງິນທຶນພາກເອກະຊົນທີ່ຈໍາເປັນສໍາລັບການກໍ່ສ້າງໃໝ່ ຫຼື ຟື້ນຟູສິ່ງ ອໍານວຍຄວາມສະດວກທີ່ມີຢູ່. ດ້ວຍການໃຊ້ການປະໂຫຍດຈາກການຈັດຫາເງິນທຶນພາກເອກະຊົນຜ່ານການສໍາປະທານ, ລັດ ຖະບານສາມາດຈັດສັນຊັບພະຍາກອນງົບປະມານຂອງຕົນໄດ້ຢ່າງມີປະສິດ ທິພາບຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ນໍາເງິນກອງທຶນສາທາລະນະໄປສູ່ ການບໍລິການອື່ນໆທີ່ຈໍາເປັນ.
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ/ຂໍ້ມູນຂ່າວສານເພີ່ມເຕີມ
- ທະນາຄານໂລກ (2020). ໂຄງການສຳປະທານກໍ່ສ້າງ-ດຳເນີນງານ-ໂອນ (BOT) ແລະ ໂຄງການອອກແບບ-ກໍ່ສ້າງ-ດຳເນີນງານ (DBO). ສາມາດເຂົ້າເບິ່ງຂໍ້ມູນໄດ້ທີ່: https://ppp.worldbank.org/public-private-partnership/agreements/concessions-bots-dbos
- ທ່ານ ທອມຊັນ ຣູເທີ (Thomson Reuters) (2024). ການສຳປະທານ. ສາມາດເຂົ້າເບິ່ງຂໍ້ມູນໄດ້ທີ່: https://content.next.westlaw.com/Glossary/PracticalLaw/I1c635e3fef2811e28578f7ccc38dcbee?transitionType=Default&contextData=(sc.Default)
- ທະນາຄານ ພັດທະນາອາຊີ (ADB) (n.d.). ປື້ມຄູ່ມືການຮ່ວມງານທາງພາກລັດ ແລະ ພາກເອກະຊົນ. ສາມາດເຂົ້າເບິ່ງຂໍ້ມູນໄດ້ທີ່: https://www.adb.org/sites/default/files/institutional-document/31484/public-private-partnership.pdf
- PPIAF (2008). ການສໍາປະທານພາກສະໜາມສີນໍ້າຕານ ກຽມພ້ອມສໍາລັບການກັບຄືນມາຫຼືບໍ? ສາມາດເຂົ້າເບິ່ງຂໍ້ມູນໄດ້ທີ່: https://www.ppiaf.org/sites/default/files/documents/2008-01/Gridlines-32-Brownfield_20Concessions_20-_20JLeigland.pdf