ការពណ៌នា
គម្រោងហិរញ្ញប្បទានផ្អែកលើវិក្កយបត្រ (OBF) ឬ ការទូទាត់សងផ្អែកលើវិក្កយបត្រ (OBR) អនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយ (អាជីវកម្ម និងគ្រួសារ) ផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់គម្រោងថាមពលខ្នាតតូចប្រកបដោយស័ក្ដិសិទ្ធភាព ដោយបញ្ចូលថ្លៃចំណាយទៅក្នុងវិក្កយបត្រសេវាសារធារណៈប្រើប្រាស់តាមផ្ទះប្រចាំខែរបស់ពួកគេ។ នៅក្រោមគម្រោងរៀបចំនេះ អតិថិជនអាចទទួលបានបរិក្ខារសន្សំថាមពល ដោយមិនមានការបង់ប្រាក់មុននោះទេ ហើយថ្លៃចំណាយត្រូវបានសងវិញបន្តិចម្ដងៗ។ សេវាសាធារណៈ ឬអ្នកផ្ដល់កម្ចីភាគីទីបី ដូចជាគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ឬក្រុមហ៊ុនផ្ដល់បរិក្ខារថាមពល នឹងរ៉ាប់រងលើការចំណាយមូលធនសម្រាប់ការកែលម្អ។ អតិថិជនសងថ្លៃចំណាយនេះតាមរយៈវិក្កយបត្រប្រើប្រាស់ទឹកភ្លើងប្រចាំខែរបស់ពួកគេ។
រចនាសម្ព័ន្ធទូទាត់សងអាចមានទម្រង់ផ្សេងៗគ្នា រួមទាំង i) ជាពន្ធលើវិក្កយបត្រ ដែលសេវាសាធារណៈរ៉ាប់រងលើថ្លៃចំណាយលើវិធានការសន្សំសំចៃថាមពល ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយបង់ពន្ធបន្ថែមលើវិក្កយបត្រសម្រាប់សេវាកម្មនេះ។ ii) ជាគ្រោងការណ៍កម្ចីលើវិក្កយបត្រ ដែលប្រាក់កម្ចីត្រូវបានសងលើវិក្កយបត្រប្រចាំខែរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយ។ ឬ iii) ជាការចេញវិក្កយបត្រទំនិញដែលរាយជាបន្ទាត់ ដែលវិក្កយបត្រប្រើប្រាស់ទឹកភ្លើង បម្រើជាឧបករណ៍សម្រាប់ឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយធ្វើការទូទាត់សងទៅឱ្យអ្នកផ្ដល់កម្ចីភាគីទីបី។ ក្នុងករណីខ្លះ គម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រត្រូវបានរៀបចំដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យ “អព្យាក្រឹតភាពវិក្កយបត្រ”។ ចំណុចនេះមានន័យថា គម្រោងសន្សំថាមពលដែលបានព្យាករពីការកែលម្អនោះគឺគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបង់រំលស់សំណងកម្ចីប្រចាំខែ ឬពន្ធ។ ដោយហេតុនេះ អ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយមិនមានការចំណាយលើវិក្កយបត្រទឹកភ្លើងខ្ពស់ជាង មុនពេលដែលមានអន្តរាគមន៍នោះទេ។ ក្រោយពេលរយៈពេលសងត្រឡប់បានដល់ អ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយអាចដឹងពីការសន្សំហិរញ្ញវត្ថុពិតប្រាកដនៅលើវិក្កយបត្រពីការកែលម្អការសន្សំសំចៃថាមពល។
Description of on-bill repayment process. Available at: https://blogs.edf.org/energyexchange/2014/03/05/hawaii-taps-on-bill-repayment-program-for-cleanenergy-financing-and-job-creation/
លក្ខខណ្ឌអំណោយផល និងកត្តាពិចារណាសំខាន់ៗ
- សមត្ថភាពក្នុងការប្រមូលថ្លៃសេវាសាធារណៈប្រចាំខែ។ អ្នកបង្កើត ឬអ្នកផ្តល់សេវាសាធារណៈត្រូវតែអាចប្រមូលវិក្កយបត្រទឹកភ្លើងប្រចាំខែសម្រាប់គម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រ ដោយសារការទូទាត់ទាំងនេះគឺជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃភាពជោគជ័យរបស់គម្រោង។ គម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រប្រើប្រាស់ទុនលើដំណើរការចេញវិក្កយបត្រដែលបានបង្កើតឡើង ដើម្បីផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់គម្រោងសន្សំសំចៃថាមពល និងកាត់បន្ថយតម្រូវការ ដើម្បីបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធទូទាត់ដាច់ដោយឡែក ហើយលំហូរនៃមូលនិធិសងវិញនឹងត្រូវបង្កើតឡើងយ៉ាងច្បាស់លាស់។
- គោលការណ៍និយតកម្មច្បាស់លាស់។ គោលការណ៍ណែនាំច្បាស់លាស់អំពីរបៀបដែលបណ្ដាក្រុមហ៊ុនសេវាសាធារណៈអាចយកថ្លៃចំណាយមកវិញ កំណត់តម្លៃពន្ធ និងសហការជាមួយអ្នកផ្ដល់កម្ចីភាគីទីបី គឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការបង្កើតគោលការណ៍ច្បាប់ និងនីតិវិធីដែលគ្រប់គ្រងគម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រ។ លើសពីនេះទៀត បទប្បញ្ញត្តិទាក់ទងនឹងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ និងផលប៉ះពាល់សក្តានុពលរបស់ពួកគេសម្រាប់ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធកម្មវិធីផ្អែកលើវិក្កយបត្រក៏នឹងត្រូវយកមកសិក្សាវិភាគផងដែរ។
- សិទ្ធិទទួលបានយន្តការដោះស្រាយវិវាទ។ វិវាទអាចកើតឡើងដោយសារហេតុផលផ្សេងៗ ដូចជាការខ្វែងគំនិតគ្នាលើការចេញវិក្កយបត្រ ទស្សនៈមិនស្របគ្នាលើការសន្សំថាមពល ឬបញ្ហាទាក់ទងនឹងដំណើរការឧបករណ៍ជាដើម។ ការបង្កើតគោលការណ៍ណែនាំ និងបែបបទច្បាស់លាស់ ដើម្បីដោះស្រាយស្ថានការណ៍បែបនេះប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពគឺមានសារៈសំខាន់ ដើម្បីឱ្យគម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រទទួលជោគជ័យ។ យន្តការដោះស្រាយវិវាទគួរតែអាចប្រើប្រាស់បានសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ ដោយធានាថាពួកគេអាចទទួលបានជំនួយសមស្រប និងទាន់ពេលវេលា។
បញ្ហាប្រឈមដែលអាចកើតមាន
- កង្វះចំណេះដឹងអំពីគម្រោង OBF ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្ម។ អ្នកផ្តល់សេវាប្រើប្រាស់មានបទពិសោធតិចតួចក្នុងការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានគម្រោង ដូច្នេះហើយអាចពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងកម្មវិធី OBF។ អ្នកផ្ដល់សេវាប្រើប្រាស់អាចត្រូវតែឈានដល់ការយល់ឃើញថា ពួកគេត្រូវតែដើតួរជាក្រុមហ៊ុនហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីចូលរួមក្នុងគម្រោងបង់តាមវិក្កយបត្រ ដែលចូលរួមការគ្រប់គ្រងការមិនទាន់បង់ប្រាក់ ស្វែងរកទុន និងការដោះស្រាយបញ្ហាអវិជ្ជមាន។ បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះអាចប៉ះពាល់ដល់ការចូលរួមក្នុងគម្រោង OBF។
- បញ្ហាប្រឈមផ្នែកច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិ។ ការរុករកបទប្បញ្ញត្តិដែលមានស្រាប់លើអ្នកផ្តល់សេវាប្រើប្រាស់ និងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីអតិថិជនអាចបង្កបញ្ហាប្រឈម សម្រាប់អ្នកផ្តល់សេវា និងអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដើម្បីអនុវត្តគម្រោងលើវិក្កយបត្រ ហើយអាចប៉ះពាល់ដល់ភាពជាក់ស្តែងនៃកម្មវិធីទាំងនេះ។
- កង្វះការយល់ដឹងក្នុងចំណោមអ្នកប្រើប្រាស់។ ការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងក្នុងចំណោមអ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយគឺមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងការទទួលបានការគាំទ្រ និងជំរុញការអនុម័តគម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រ។ អ្នកប្រើប្រាស់ជាច្រើនប្រហែលជាមិនយល់ពីអត្ថប្រយោជន៍ ឬយន្តការរបស់ OBF ទេ ដូច្នេះហើយយុទ្ធនាការបង្កើនការយល់ដឹងដ៏ទូលំទូលាយមានភាពចាំបាច់ ដើម្បីឱ្យគម្រោងជោគជ័យ។ ការជូនដំណឹងដល់អ្នកប្រើប្រាស់អំពីគុណសម្បត្តិ សក្ដានុពលនៃការសន្សំថ្លៃចំនាយ និងលទ្ធភាពប្រើប្រាស់នៃគម្រោងទូទាត់ផ្អែកលើវិក្កយបត្រ អាចជួយអ្នកប្រើប្រាស់ធ្វើការសម្រេចចិត្តដែលមានការយល់ដឹងកាន់តែច្រើន ដើម្បីចូលរួមគម្រោងសន្សំសំចៃថាមពល បង្កើតការជឿជាក់ និងទំនុកចិត្តលើគម្រោងបែបនេះ ហើយទីបំផុតជំរុញការអនុវត្តការប្រើប្រាស់ថាមពលប្រកបដោយចីរភាពបន្ថែមទៀត។
អត្ថប្រយោជន៍ដែលអាចកើតមាន
- ប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានអតិថិជនដែលមានស្រាប់សម្រាប់ការផ្តល់មូលនិធិ។ គម្រោង OBF អនុញ្ញាតឱ្យអ្នកផ្តល់សេវាសាធារណៈ ប្រើប្រាស់ទំនាក់ទំនងដែលមានស្រាប់របស់ពួកគេជាមួយអតិថិជន (ឧ. អាជីវកម្ម និងគ្រួសារ) ដើម្បីផ្តល់ជម្រើសហិរញ្ញប្បទានជំនួសសម្រាប់ការវិនិយោគលើស័ក្ដិសិទ្ធភាពថាមពល ផ្ដល់បណ្តាញជំនួសសម្រាប់ការផ្តល់មូលនិធិដល់គម្រោងបែបនេះ។
- ភាពបត់បែនក្នុងគម្រោងហិរញ្ញប្បទាននៅក្នុងទីផ្សារដែលបំពេញតម្រូវការមិនគ្រប់គ្រាន់។ មានគំរូផ្សេងៗក្នុងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធ OBF ដើម្បីគាំទ្រការវិនិយោគលើការសន្សំសំចៃថាមពល។ ជាឧទាហរណ៍ អតិថិជនអាចសងប្រាក់មួយផ្នែក ឬទាំងអស់នៃការចំណាយលើការកែលម្អការសន្សំសំចៃថាមពល ដោយប្រើប្រាក់សន្សំលើវិក្កយបត្រទឹកភ្លើងរបស់ពួកគេ។ ភាពបត់បែននេះមានន័យថាគម្រោង OBF អាចជួយទីផ្សារដែលមានកម្រិតឥណទានតាមបែបប្រពៃណីទទួលបានលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញប្បទានគម្រោង។
ប្រភព/ព័ត៌មានបន្ថែម
- Renonbill (ឆ្នាំ 2020)។ ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃគម្រោងជួសជុលកែលម្អថាមពលអគារផ្អែកលើវិក្កយបត្រ។ មាននៅលើគេហទំព័រ៖ https://ec.europa.eu/research/participants/documents/downloadPublic?documentIds=080166e5caeffd7a&appId=PPGMS
- BASE (ឆ្នាំ 2020)។ កម្រងចំណេះដឹងសង្ខេបអំពីហិរញ្ញប្បទានផ្អែកលើវិក្កយបត្របៃតង។ មាននៅគេហទំព័រ៖ https://energy-base.org/wp-content/uploads/2020/03/Knowledge-Brief-Green-On-Bill.pdf
- មជ្ឈមណ្ឌលដំណោះស្រាយអាកាសធាតុ និងថាមពល (ឆ្នាំ 2013)។ ហិរញ្ញប្បទានផ្អែកលើវិក្កយបត្រ។ ការជំរុញការសន្សំសំចៃថាមពល។ មាននៅលើគេហទំព័រ៖ https://www.c2es.org/wp-content/uploads/2013/08/on-bill-financing.pdf
- ក្រុមប្រឹក្សាសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចសន្សំសំចៃថាមពលសហរដ្ឋអាមេរិក (ឆ្នាំ 2011)។ ហិរញ្ញប្បទានផ្អែកលើវិក្កយ-បត្រសម្រាប់ការកែលម្អលើការសន្សំសំចៃថាមពល៖ ការពិនិត្យមើលកម្មវិធីបច្ចុប្បន្នលើបញ្ហាប្រឈម ឱកាស និងការអនុវត្តល្អបំផុត។ មាននៅលើគេហទំព័រ៖ https://www.aceee.org/sites/default/files/publications/researchreports/e118.pdf
- ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ឆ្នាំ 2023)។ ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានភាពត្រជាក់ដែលសមស្របនឹងអាកាសធាតុតាមខ្នាតទីក្រុង។ មាននៅលើគេហទំព័រ៖ https://www.adb.org/sites/default/files/publication/872166/eawp-061-climate-friendly-cooling-city-scale.pdf