Sukuk Hijau Pertama di Malaysia

Malaysia merupakan salah satu hab utama di dunia bagi perbankan Islam, yang mempunyai pasaran sukuk mantap yang mewakili kira-kira 40% sukuk cemerlang di dunia setakat suku ke-3 tahun 2023. Pada tahun 2014, negara ini memperkenalkan rangka kerja sukuk Pelaburan Mampan dan Bertanggungjawab (SRI) untuk meletakkan Malaysia sebagai pusat kewangan Islam yang hijau dan mampan.

Sukuk Hijau Pertama di Malaysia

Alat dan jumlah pembiayaan

MYR 250 juta (USD 59 juta) melalui Sukuk (bon tanpa faedah)

Latar belakang

Malaysia merupakan salah satu hab utama di dunia bagi perbankan Islam, yang mempunyai pasaran sukuk mantap yang mewakili kira-kira 40% sukuk cemerlang di dunia setakat suku ke-3 tahun 2023. Pada tahun 2014, negara ini memperkenalkan rangka kerja sukuk Pelaburan Mampan dan Bertanggungjawab (SRI) untuk meletakkan Malaysia sebagai pusat kewangan Islam yang hijau dan mampan.

Pada tahun 2017, Bank Dunia, Bank Negara Malaysia (BNM) dan Suruhanjaya Sekuriti Malaysia mewujudkan kumpulan kerja teknikal untuk menerokai cara yang akan menggalakkan pelaburan dalam projek hijau atau mampan dengan objektif untuk membuka jalan bagi pembangunan pasaran kewangan Islam hijau di Malaysia. Sebagai kemuncak usaha kumpulan kerja tersebut, Tadau Energy Sdn Bhd mengeluarkan sukuk hijau sulung di dunia pada 27 Julai 2017, yang berjaya meraih MYR 250 juta (USD 59 juta). Dana tersebut digunakan untuk membiayai loji kuasa suria fotovoltan 50 megawatt di Sabah, Malaysia. 

Pendekatan

Malaysia telah mengambil langkah awal ke arah peletakan Malaysia sebagai pusat kewangan Islam yang hijau dan mampan melalui rangka kerja sukuk SRI yang bermatlamat untuk menggalakkan pembiayaan dan pelaburan yang bertanggungjawab dari segi sosial, sebagai lanjutan kepada rangka kerja sukuk sedia ada. Kumpulan kerja teknikal menyedari peluang untuk memanfaatkan kepimpinan Malaysia dalam kewangan Islam untuk merintis pengeluaran sukuk hijau pertama di dunia. Instrumen kewangan inovatif ini akan menggabungkan prinsip bon hijau dan sukuk untuk menawarkan penyelesaian yang dapat menangani keperluan infrastruktur dan pembiayaan hijau negara.

Untuk mencapai peristiwa penting ini, kumpulan kerja teknikal berinteraksi dengan pelbagai pihak berkepentingan awam dan swasta, termasuk Kementerian Kewangan, Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air, Perbadanan Teknologi Hijau dan Perubahan Iklim Malaysia (pada masa itu Green Tech Malaysia Sdn Bhd), serta institusi kewangan dan bakal pengeluar yang lain. Usaha kumpulan tersebut melibatkan penyokongan konsep sukuk hijau dan pemberian panduan tentang cara memulakan pasaran tempatan melalui insentif seperti potongan cukai dan subsidi serta penyokongan pengeluar pertama untuk menggunakan dasar kerajaan dan amalan terbaik antarabangsa.

Kemudian, Sekuriti Malaysia mengeluarkan Skim Sukuk SRI dan Geran Bon yang memberikan pelbagai insentif kepada pengeluar Sukuk. Di bawah skim ini, pengeluar yang layak boleh menuntut 90% daripada caj penilai semula luaran daripada geran kerajaan dan menerima pengecualian cukai selama maksimum lima tahun. Panduan tambahan termasuklah bantuan dalam mengenal pasti projek hijau yang layak, bantuan pembinaan keupayaan untuk membantu pengeluar menggunakan amalan terbaik antarabangsa, mengenal pasti penilai semula luaran dan memperoleh pensijilan hijau untuk meningkatkan jaminan sukuk hijau dan keyakinan pelabur.

Hasil

Pada 27 Julai 2017, Tadau Energy Sdn Bhd mengeluarkan sukuk hijau sulung di dunia, yang berjaya meraih MYR 250 juta (USD 59 juta). Dana tersebut digunakan untuk membiayai loji kuasa suria fotovoltan 50 megawatt di Sabah, Malaysia. Selain penjajaran dengan rangka kerja SRI, sukuk juga menerima sokongan daripada Majlis Penasihat Syariah BNM dan penarafan tertinggi daripada penyedia penaksiran luar, Pusat Penyelidikan Iklim dan Alam Sekitar Antarabangsa (CICERO) untuk meningkatkan jaminan dan minat pelabur. Susulan kejayaan pengeluaran sukuk oleh Tadau Energy, sukuk hijau kedua yang lebih besar iaitu sebanyak MYR 1 bilion (USD 286 juta) telah dikeluarkan oleh Quantum Solar pada hujung tahun 2017 untuk membiayai projek kuasa tenaga suria yang berasingan. 

Pembelajaran Utama

Kekukuhan rangka kerja SRI yang sejajar dengan amalan terbaik antarabangsa adalah penting

Rangka kerja sukuk SRI yang diperkenalkan oleh Suruhanjaya Sekuriti Malaysia pada tahun 2014 menyediakan set keperluan yang jelas bagi pengeluaran sukuk SRI termasuklah keperluan projek yang layak, proses penilaian dan pemilihan, serta pelaporan. Rangka kerja tersebut mengikut standard dan amalan terbaik antarabangsa yang menekankan kepentingan ketelusan yang berkaitan dengan keperluan pendedahan dan menyediakan panduan yang jelas bagi bakal pengeluar.

Insentif dan subsidi adalah bernilai untuk menyokong instrumen pembiayaan baharu.

Insentif seperti pengecualian cukai bagi pendapatan yang diperoleh daripada sukuk yang dikeluarkan di bawah rangka kerja SRI dan subsidi yang membantu dalam mengurangkan kos penilaian semula luar, merupakan alat yang bernilai untuk menyerupai peningkatan penyertaan daripada pengeluar dalam pembiayaan projek hijau, sosial dan mampan melalui sukuk.

Pengeluaran yang berjaya dapat memperkukuh keyakinan pelabur dan pengembangan pasaran.

Pengeluaran sukuk hijau yang berjaya bukan sahaja menjamin dana bagi projek mampan, malah memperkukuh keyakinan pelabur dalam komitmen Malaysia terhadap pembiayaan yang bertanggungjawab dari segi alam sekitar dan kedudukan Malaysia sebagai hab kewangan Islam. Penarafan tinggi daripada penyedia penilaian luar memainkan peranan yang penting dalam mewujudkan kepercayaan bagi sukuk hijau. Pengeluaran sukuk hijau berikutnya yang lebih besar menunjukkan peningkatan minat daripada pelabur dan keyakinan terhadap instrumen kewangan yang inovatif. Pembangunan ini menetapkan teladan bagi inisiatif pelaburan mampan yang akan datang dalam kewangan Islam bukan sahaja di Malaysia, malah di negara-negara lain di rantau ini, seperti Indonesia.

Sumber/Maklumat Tambahan

  1. World Bank (2017). Helping Malaysia develop the Green Sukuk market, https://thedocs.worldbank.org/en/doc/21c2fb7dfb189f10a0503004757b03f4-0340012022/original/Case-Study-Malaysia-Green-Sukuk-Market-Development.pdf
  2. Bank Dunia (2020). Pioneering the Green Sukuk: Three Years On, https://www.worldbank.org/en/country/malaysia/publication/pioneering-the-green-sukuk-three-years-on
  3. Securities Commission of Malaysia (2021). SRI sukuk and bond grant scheme, https://www.sc.com.my/api/documentms/download.ashx?id=dbdf1bea-8612-4ead-a171-830b9257f24a
  4. ADB Background Paper (2021). Green Islamic bonds, https://www.adb.org/sites/default/files/institutional-document/691951/ado2021bn-green-islamic-bonds.pdf
  5. Securities Commission Malaysia (2019). Sustainable and Responsible Investment Sukuk Framework An Overview. Tersedia di: https://www.sc.com.my/api/documentms/download. ashx?id=84491531-2b7e-4362-bafb-83bb33b07416  

Other Relevant Case Studies

Kerajaan Brunei memperuntukkan B$18 juta (USD 13.4 juta)* untuk pembangunan BruHealth fasa II dan III dalam belanjawannya untuk FY23/24.
Pembinaan loji kuasa suria dimudahkan oleh pembiayaan berkonsesi campuran dengan jumlah kos sebanyak US$41 juta dengan sokongan US$4 juta daripada Program Pembiayaan Campuran Kanada-IFC.
Badan Usaha Jalan Tol (Toll Road Special Vehicle (BUJT)) yang mengendalikan Jalan Tol MBZ telah menyahlabur 40% daripada syer syarikat dalam PT Jasamarga Jalanlayang Cikampek (JJC) bernilai IDR 4.38 trilion (USD 291.6 juta) * kepada PT Margautama Nusantara (MUN) yang merupakan syarikat subsidiari kepada Syarikat Kumpulan Salim (Salim Group Company).
Scroll to Top