Deskripsiyon
Ang Pampubliko at Pribadong Pakikipagsosyo (Public Private Partnership, PPP) ay isang pangmatagalang kontrata sa pagitan ng isang entidad ng pamahalaan at isang pribadong entidad para sa pagbibigay ng serbisyo o asset na kapaki-pakinabang sa publiko, kung saan ang pribadong partido ay may ilang panganib at responsibilidad. Ang mga PPP ay maaaring maging kaakit-akit para sa mga pamahalaan dahil maaari nilang ilipat ang mga paunang gastos sa mga pribadong kasosyo, samantalahin ang panlabas na kadalubhasaan, at magbukas ng mga bagong opsyon sa pagpopondo
Ang Magdisenyo-Magtayo-Magpatakbo (Design-Build-Operate, DBO) ay isang uri ng modelo ng PPP kung saan ang isang pribadong kontratista ay nakikibahagi sa pagdidisenyo, pagtatayo, at pagpapatakbo ng pasilidad sa isang solong responsibilidad. Pinondohan ng pampublikong sektor ang bagong pasilidad at nagmamay-ari ng mga resultang asset. Sa pamamagitan ng pagkuha ng disenyo, pagtatayo, at pagpapatakbo bilang isang kontrata, mababawasan ng pamahalaan ang mga panganib sa interface at pagbutihin ang mga insentibo para sa pagbabago, kahusayan sa gastos, at paghahatid ng paggawa.
Ang modelo ng DBO ay isang kontrata na nakabatay sa output kung saan mananagot ang kontratista sa pagtugon sa mga output ng kontrata. Ang mga kontrata ng DBO ay karaniwang mga katamtaman hanggang pangmatagalang kontrata na may mga panahon ng serbisyo ng operasyon na 15-20 taon. Ang mga kontrata ng DBO ay karaniwang angkop para sa mga proyektong greenfield at/o mga kumplikadong proyekto na nangangailangan ng mataas na antas ng teknikal na kadalubhasaan.
Mga Kondisyon sa Pagpapagana at Pangunahing Pagsasaalang-alang
- Legal at regulasyong balangkas para sa mga PPP. Ang matatag na legal at regulasyong kapaligiran sa bansa ng proyekto ay napakahalaga para sa pagbubuo ng mga proyekto ng PPP, kabilang ang mga proyekto ng DBO. Dapat tukuyin ng balangkas na ito ang mga karapatan sa pamumuhunan ng pribadong sektor, tiyakin ang transparent na pagkuha, balangkasin ang mga proseso ng arbitrasyon, at magtatag ng mga hakbang para sa pagkabangkarote/mga palya sa pagbabayad. Ang malinaw na paglalarawan ng mga kakayahan sa pagpapatupad sa mga institusyon ay mahalaga. Ang balangkas ng regulasyon ay hindi lamang lumilikha ng mga pagkakataon sa negosyo para sa mga pribadong mamumuhunan kundi nakakaimpluwensya rin sa bilis ng transaksiyon, mga desisyon sa pagpepresyo, at legal na katiyakan sa mga kontraktuwal na kaayusan at panuntunan ng pagpapatupad ng batas.
- Ang kadalubhasaan ng pampublikong sektor sa disenyo at pagpapatupad. Ang matagumpay na pagpapatupad ng PPP ay nakasalalay sa isang epektibong balangkas ng institusyonal na malinaw na naglalarawan ng mga tungkulin at responsibilidad sa lahat ng ministeryo at tanggapan ng koordinasyon. Pinahuhusay nito ang kakayahan at tinitiyak ang epektibong pagpapatupad ng mga kasunduan sa PPP, na nagpapatibay sa pangkalahatang tagumpay at pagpapanatili ng mga pakikipagtulungan sa pagitan ng pampubliko at pribadong sektor.
- May kakayahang mga tagapagkaloob ng pribadong sektor. Magiging matagumpay lamang ang PPP kung may kakayahan ang pribadong sektor na magdagdag ng halaga sa paghahatid ng mga serbisyong pampubliko. Kaya naman, ang PPP ay dapat lamang ilapat sa mga proyekto kung saan ang pribadong sektor ay may mga kakayahan upang matugunan ang mga pamantayan ng serbisyo na iniaatas ng pamahalaan o ng publiko. Ito ay partikular na mahalaga sa isang modelo ng DBO kung saan ang isang kontratista ng pribadong sektor ang may pananagutan sa paghahatid ng proyekto sa lahat ng yugto ng pagdidisenyo, pagtatayo, at pagpapatakbo.
Mga Potensyal na Hamon
- Kakulangan ng kapasidad ng pampublikong sektor na ipatupad ang mga balangkas ng PPP. Ang hindi sapat na kapasidad ng pampublikong sektor sa pagbabalangkas ng patakaran at pamamahala sa regulasyon ay maaaring makahadlang sa paglikha ng isang matatag na balangkas na legal/regulatoryo ng PPP at huminto sa paglahok ng pribadong sektor. Karagdagan pa, ang limitadong kapasidad ng pampublikong sektor sa pagpaplano at pamamahala ng mga proyekto ng PPP ay maaaring magresulta sa mahinang pagkakaayos ng mga kontrata, hindi malinaw na alokasyon sa panganib, at pagbabawas ng apela para sa mga pribadong mamumuhunan. Sa partikular, ang mga proyekto ng DBO ay nangangailangan ng kadalubhasaan sa pampublikong sektor sa kabuuan ng mga yugto ng pagdidisenyo, pagtatayo, at pagpapatakbo upang matiyak ang matagumpay at napapanatiling pagpapatupad ng PPP.
- Kakulangan ng kapasidad ng pribadong sektor na pamahalaan ang mga yugto ng proyekto. Ang limitadong kapasidad sa loob ng pribadong sektor ay maaaring magdulot ng mga hamon para sa mga kontratista na sumunod sa mga legal at regulasyong balangkas, na humahantong sa mga punto ng hadlang at pagkaantala sa pagpapatupad ng proyekto.Ang isyung ito ay partikular na makabuluhan sa isang modelo ng DBO kung saan ang isang kontratista ang may pananagutan sa pamamahala sa lahat ng yugto ng proyekto, na binibigyang-diin ang pangangailangan para sa kapasidad ng pribadong sektor para sa matagumpay na pagpapatupad ng mga proyekto.
- Panganib ng potensyal na hindi pagpapatuloy ng serbisyo. Kung ang kontratista ay nahaharap sa mga hamon sa pananalapi sa panahon ng kontrata, ang pagpapatuloy ng serbisyo ay maaaring makompromiso kung ang pamahalaan/alternatibong pribadong tagapagkaloob ay hindi maaaring pumalit at magpatuloy sa paghahatid ng serbisyo. Ang hamon na ito ay partikular na may kaugnayan para sa mga proyekto ng DBO, kung saan ang isang kontratista ang nangangasiwa sa lahat ng yugto ng proyekto, na nagdaragdag ng panganib ng mga pagkaantala sa serbisyo kung may mga pinansyal na problema.
- Mga kinakailangan para sa malaking pamumuhunan ng kapital mula sa pampublikong sektor kumpara sa iba pang paraan ng pagkuha. Ang mga kontratista ay maaaring magtaas ng malaking panganib sa kanilang mga alok dahil sa pangmatagalang katangian ng proyekto. Kaya naman, ang mga kontrata ng DBO ay maaaring mas mahal sa simula at nangangailangan ng mas malaking halaga ng pamumuhunan ng kapital mula sa pamahalaan kumpara sa iba pang paraan ng pagkuha (hal., mga modelong PPP na nakabatay sa konsesyon).
- Hindi nababaluktot na mga pangmatagalang kontrata. Ang mga kontrata ng DBO ay madalas na tinitingnan bilang mga kontrata ng nakapirming presyo sa pagitan ng pamahalaan at ng pribadong sektor na kasosyo, ibig sabihin, ang anumang mga pagbabago o modipikasyon ay nangangailangan ng kapwa kasunduan mula sa magkabilang partido. Nangangahulugan ito na maaaring hindi nababago ang kontratista sa pagtugon sa mga hindi inaasahang pangyayari, tulad ng mga pagbabago sa pangangailangan ng publiko o mga pagbabago sa teknolohiya, kung ang kontrata ng DBO ay walang mga probisyon sa pagkakaiba-iba.
Mga Potensyal na Benepisyo
- Mga potensyal na kahusayan sa gastos para sa proyekto. Ang mga kontratista ng pribadong sektor, na inatasang mangasiwa sa iba’t ibang yugto ng proyekto ng pagdidisenyo, pagtatayo, pagpapanatili,, at pagpapatakbo, ay binibigyang-insentibo na i-optimize ang mga gastos sa siklo ng buhay para sa pangmatagalang kahusayan sa gastos . Nagreresulta ito sa pinahusay na halaga para sa pampublikong sektor, dahil inuuna ng mga tagapagkaloob ng pribadong sektor ang pagpapanatili ng de- kalidad na mga pamantayan habang pinapaliit ang mga gastos sa siklo ng buhay. Ito ay partikular na nauugnay sa mga proyekto ng DBO kung saan ang kontratista ay hinihikayat na bumuo ng isang proyekto na nasa isip ang pangmatagalang pagganap nito mula sa simula, sa halip na magdisenyo lamang upang maging angkop at upang pumasa sa mga pagsubok sa pagkumpleto, dahil ang kontratista ay mananagot para sa anumang mataas na mga bayarin sa pagpapatakbo, pagpapanatili, o pag-aayos.
- Ang mga kontratista ng pribadong sektor ay pinasisigla na maghatid ng mga pinakamainam na resulta. Ang mga kontratista ng pribadong sektor ay pinapasigla na maghatid ng pinakamainam na resulta habang hinahangad nilang matugunan at lumampas sa mga target sa pagganap sa iba’t ibang yugto ng proyekto. Nagreresulta ito sa pinahusay na kalidad ng serbisyo, napapanahong paghahatid ng proyekto, at epektibong pangmatagalang pamamahala ng mga pampublikong asset, na sa huli ay kapaki-pakinabang kapwa sa pampublikong sektor at mga end-user. Sa partikular, ang mga proyekto ng DBO ay nagpapakita ng mga pakinabang sa pagganap ng mga PPP, bilang isang organisasyon na nangangasiwa sa buong siklo ng buhay ng proyekto ay nagpapahusay sa pagkakaugnay, pananagutan, at mahusay na paghahatid ng pinakamainam resulta.
- Ang pamahalaan ay may higit na kontrol sa pag-unlad ng proyekto. Sa isang proyekto ng DBO, ang pamahalaan ay may higit na kontrol sa kung paano umuusad ang proyekto dahil pinananatili nila ang pagmamay-ari ng asset at mayroong isang punto ng responsibilidad (na nagpapababa sa mga panganib sa koordinasyon at interface sa pagitan ng pagdidisenyo at pagtatayo at pagpapatakbo). Ginagawa nitong mas madali na matiyak na ang mga proyekto ay natapos sa oras at sa loob ng napagkasunduang badyet. Bukod pa rito, nagbibigay-daan ito para sa higit na kakayahang umangkop kapag kailangang gumawa ng mga pagbabago sa proyekto.
- Ang mga modelo ng DBO ay nagbibigay-daan para sa maagang pagtukoy ng kapital at paulit-ulit na mga gastos. Ang mga modelo ng DBO ay kadalasang nangangailangan ng mas mataas na antas ng katiyakan ng badyet (kapwa kapital at paulit-ulit) sa isang maagang yugto na may mas kaunting panganib ng pag-overrun sa gastos para sa pagkuha ng entidad, dahil pinapayagan ng mga modelo ng DBO ang maagang pagtukoy ng kapital at paulit-ulit na mga gastos.
Mga Pinagmulan/Karagdagang Impormasyon:
- Alyansa sa Pamumuno sa Pananalapi sa Klima ng Lungsod (n.d.). Mga konsesyon na magtayo-magpatakbo-maglipat (build-operate-transfer, BOT) at magdisenyo-magtayo-magpatakbo (design-build-operate, DBO) na mga proyekto. Available sa: https://citiesclimatefinance.org/financial-instruments/instruments/concessions_build-operate-transfer_bot_and_design-build-operate_dbo_projects_/
- World Bank (2022). Mga konsesyon na Magtayo-Magpatakbo-Maglipat (Build-Operate-Transfer, BOT) at Magdisenyo-Magtayo-Magpatakbo (Design-Build-Operate, DBO) na mga proyekto. Available sa: https://ppp.worldbank.org/public-private-partnership/agreements/concessions-bots-dbos
- State Bank Of Pakistan(Bangko ng Estado ng Pakistan) (n.d.). Plenaryo 4: Mga kinakailangan para sa isang matagumpay na PPP Program. Available sa: https://www.sbp.org.pk/departments/ihfd/days/Day1-05-P4.pdf
- Ministry of Finance (Ministeryo ng Pananalapi)(2018). Handbook ng Pampubliko at Pribadong Pakikipagsosyo Bersiyon 2. Available sa: https://www.mof.gov.sg/docs/default-source/policies/procurementprocess/ppphandbook2012.pdf
- Asia Pacific Economic Cooperation(Kooperasyong Pangkabuhayan ng Asia Pacific) (2005). Pampubliko at Pribadong Pakikipagsosyo para sa Pagpapadali ng Pamumuhunan sa Turismo sa Rehiyon ng APEC. Available sa: https://www.apec.org/docs/default-source/publications/2005/3/public-and-private-partnership-for-facilitating-tourism-investment-in-the-apec-region-march-2005/05_twg_pppinvestm.pdf